Zaskakujące zdolności psów tropiących: Jak działają ich wrodzone instynkty?

Psy tropiące to zwierzęta, których umiejętności przerosły oczekiwania człowieka. Ich wrodzone instynkty pozwalają im na śledzenie wszelkich woni, z jakimi się spotykają. Zdolności te są w dużej mierze wrodzone i nie do zastąpienia przez szkolenia – choć one również mają tu swój wkład. W niniejszym artykule zapoznamy się bliżej z zaskakującymi zdolnościami psów tropiących oraz poznamy mechanizm ich działania.

Psy tropiące to przede wszystkim psy myśliwskie oraz policyjne, ale coraz częściej korzysta się z ich usług w celu znalezienia zaginionych osób. Ich wrodzone instynkty pozwalają im znaleźć nie tylko dzikie zwierzęta czy osoby, ale także substancje, takie jak narkotyki czy materiały wybuchowe. Dlaczego ich nos jest tak wyjątkowy i jak działa?

Wszystko zaczyna się w procesie aspiracji powietrza przez nozdrza. Podczas tego procesu powietrze jest filtrowane przez błonę śluzową, która składa się z setek tysięcy receptorów węchowych. Właśnie te receptory odpowiadają za zdolność psa tropiącego do rozpoznania około 300 milionów różnych zapachów, z czego człowiek jest w stanie wyczuć jedynie około 5 tysięcy.

Jak działa węch psów?

Węch jest zmysłem, który pozwala na wykrywanie zapachów. Zdolność ta jest wrodną umiejętnością u psów. Dlaczego jednak psy posiadają tak doskonały węch, a ludzie nie? Odpowiedź na to pytanie leży w budowie anatomicznej nosa i mózgu. Psy mają duży obszar mózgu, który odpowiada za przetwarzanie informacji węchowych, niezwykle wrażliwe nozdrza oraz strefę skrajnie wrażliwą na większość zapachów.

Każdy zapach to zbiór cząsteczek chemicznych, które psa intrygują. Każdy zapach ma inny skład, dlatego też psie nozdrza są w stanie rozpoznać każdą wonię, nawet tę najmniejszą. Zdolności węchowe psów są tak duże, że są one w stanie wykryć zapachy, które są nawet rzędu jednej trzeciej początkowej jedności zapachowej w powietrzu. Oznacza to, że psy potrafią wykryć zapachy, których nie można dostrzec ludzkim nosem.

Zdolności węchowe psów to złożony proces, który rozpoczyna się w nozdrzach. Powietrze, które wchodzi do nozdrzy, jest rozkładane na różne składniki chemiczne, a ich cząstki docierają do specjalistycznych komórek w błonie śluzowej, które wykrywają same zapachy.

Jaki jest mechanizm działania wrodzonego instynktu tropienia u psów?

Psy tropiące posiadają wrodzone umiejętności, które pozwalają im na gonienie zwierząt, osób, a nawet zapachów niezwiązanych z żywym organizmem. Ich umiejętności polegają na wykryciu specyficznego zapachu, którego szukają oraz śledzeniu go wraz z każdą patą. Warto wiedzieć, że umiejętności te wynikają m.in. ze zdolności rozróżniania zapachów na podstawie ich czasu trwania – niektóre zapachy przetrzymują się w powietrzu znacznie dłużej niż inne i to pozwala psom na ich dokładniejsze tropienie.

Zdolności te wynikają z olfaktorii, czyli dziedziny związanej ze węchem. Ludzie używają olfaktorii m.in. do wymieniania zapachów, natomiast psy służą się nimi w trudnych warunkach, dzięki czemu mogą poruszać się w ciemności lub w gęstwach lasów. Ze względu na występowanie różnych zapachów, psy tropiące wykorzystują olfaktorię w różny sposób, w zależności od specjalizacji danego gatunku, rasy czy konkretnego psa.

Na czym polega szkolenie psów tropiących?

Choć psy tropiące posiadają wrodzone umiejętności, to szkolenie jest niezbędne, aby maksymalnie wykorzystać ich potencjał. Podczas szkolenia uczy się psa, jak dokładnie szukać zapachów, jak walczyć z przeszkodami i jak w końcu odnaleźć poszukiwany cel. Szkolenie psów tropiących opiera się przede wszystkim na kształtowaniu umiejętności psa w zakresie rozpoznawania zapachów oraz na trenowaniu go do posłuszeństwa.

Celem szkolenia jest wykształcenie u psa pewnych reakcji na określone sygnały zapachowe, tak aby był on w stanie odróżnić zapach poszukiwanego obiektu od innych zapachów oraz aby śledzenie zapachu nie przeszkadzało mu w odnajdywaniu wyznaczonego celu. Trenuje się psa do pracy w trudnych warunkach terenowych oraz do posłuszeństwa względem swojego przewodnika.

Jak wykorzystuje się psy tropiące w codziennym życiu?

Psy tropiące mają szerokie zastosowanie w dzisiejszym świecie, choć pierwotnie były one wykorzystywane jedynie w myślistwie. Współcześnie psy tropiące są cennym skarbem dla służb ratunkowych, w szczególności dla Policji i Wojska. Wykorzystuje się je również w celach terapeutycznych – są to psy, które towarzyszą ludziom, którzy potrzebują wsparcia emocjonalnego.

Dzięki swoim zdolnościom, psy tropiące mają szerokie spektrum zastosowań, począwszy od poszukiwań zaginionych dzieci i osób dorosłych, poprzez lokalizację narkotyków, materiałów wybuchowych w celu zapobiegania aktom terroru, a kończąc na tropieniu niebezpiecznych dla społeczeństwa przestępców.

Które rasy psów są najlepsze do tropienia?

Klasyfikacja ras psów pod kątem tropienia zależy od kilku czynników, m.in. od terenu, na którym pracują. Wyróżnia się jednak kilka ras psów, które szczególnie dobrze nadają się do tropienia. Są to m.in. sznaucery, jamniki, ogary, labradory czy białe szwajcarskie owczarki. Określona rasa psa ma znaczenie w procesie tropienia, ale ostatecznie decydują o sukcesie szkolenia umiejętności psa, znajomość specyficznych zapachów oraz posłuszeństwo.

Podsumowanie

Zdolności psów tropiących z pewnością zasługują na nasze podziwienie. Ich wrodzone umiejętności są niezwykle cenne w codziennym życiu, zarówno dla ludzi, jak i dla innych zwierząt. Dzięki zdolnościom do wykrywania różnych zapachów, psy tropiące są w stanie pomóc nam w wykonaniu wielu zadań, które dla człowieka są zbyt trudne lub wręcz niemożliwe.

Często zadawane pytania

Jakie inne umiejętności posiadają psy tropiące poza tropieniem zapachów?

Psy tropiące, oprócz zdolności do węszenia, posiadają jeszcze wiele innych umiejętności. Są to m.in. zdolności fizyczne i umysłowe, takie jak wyczucie kierunku i odległości, zdolność do radzenia sobie z przeszkodami oraz do pracy w zespole.

Czy wszystkie psy nadają się do tropienia?

Nie, nie wszystkie psy nadają się do tropienia. Psy tropiące powinny mieć przede wszystkim wrodzone zdolności tropiące oraz umiejętność wyczuwania różnych zapachów. Rasa psa też ma znaczenie, choć to niejedyny czynnik wpływający na powodzenie szkolenia.

Czy psy tropiące są w stanie wyczuć zapach choroby u człowieka?

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Istnieją badania naukowe, które świadczą o tym, że psy są w stanie wykryć choroby u ludzi, takie jak rak czy cukrzyca, poprzez węch. Jednak, aby takie badania były wiarygodne, wymagają przestrzegania określonych standardów.